Foro Social de Migraciones vóór een andere wereld, 2008 (Spain)

Vorige week was de derde editie van het Wereld Sociaal Forum van Migratie (FSMM) in Madrid. Om precies te zijn in Rivas, een buitenwijk van Madrid waar een betonnen stadje uit de grond is gestampt. Naast het winkelcentrum staat een groot zalencomplex en daarachter een sportveld met een paar gymzalen die waren omgetoverd tot slaapplaats en eetzaal, samen met een straatje vol standjes en eettentjes, die hier waren neergeplant ter ere van culturele festival van Rivas, vormde zij het gekke toneel waar het evenement zich afspeelde. Noticias was aanwezig om gedurende drie dagen een radioverslag te maken als deelnemer aan het radioforum.

De sfeer van het FSMM was goed, lag dit aan het zonnetje dat de dagen opwarmde tot boven 25 graden? Of lag het aan de bezoekers en participanten die het, ondanks de vaak zwaarmoedige inhoud van de hier besproken zaken, goed naar hun zin leken te hebben? Ik denk beiden. Het was druk, de mensen vriendelijk en het was een vrolijke mix van culturen. De activisten, werkenden, studenten en andere geïnteresseerden waren vanuit alle delen van de wereld op het forum afgekomen.

De bonte verzameling van mensen werd ook weerspiegeld in de samenstelling van het Foro de Radios. In Madrid had het een professionele studio ter beschikking waar dagelijks programma’s werden uitgezonden door radiomakers uit onder andere Italië, Spanje, Duitsland, El Salvador en Zimbabwe. Het radioforum werd dit jaar gecoördineerd door Redconvoz uit Madrid. Al vele malen eerder organiseerden Radio Alerta van Noticias samen met Redconvoz en nog een aantal radios uit Italië en Duitsland een radioforum, bijvoorbeeld tijdens twee edities van Enlazando Alternativas in Wenen en Lima. Het initiatief tot gedeelde communicatie en de samenkomst van radiomakers uit de hele wereld is al enkele jaren een succes. Ook dit jaar weer, klik hier om de uitzendingen te beluisteren. http://www.redconvoz.org/

Tijdens het forum werden er vijf thema’s bediscussieerd in workshops, seminars en plenaire sessies. Deze waren verdeeld in: globalisering en migratie, landen van herkomst en de ontwikkeling van alternatieven, grenzen en mensenrechten, de samenlevingen op plaats van bestemming en de situatie van migranten, en tot slot asiel en uitzetting. Een ontbrekend thema is dat van terugkeer van migranten naar hun land van herkomst. De globale politiek, grenscontrole, de leefsituatie van migranten en hun banden met het land van herkomst werden uitgebreid uitgelicht, maar er werd relatief weinig gesproken over wat er speelt onder migranten die terugkeren naar het land van herkomst en wat hierbij voor problemen optreden.

Sociale groeperingen, migrantenorganisaties en migranten uit alle windstreken wisselden van gedachten en ideeën tijdens het forum over migratie dat een succes was, hoewel het te betwisten valt of het wel zin heeft om een forum te organiseren met mensen wiens neuzen dezelfde kant op wijzen. Organisaties in ontwikkelingslanden die met vluchtelingen en migranten werken gaven de indruk het heel erg belangrijk te vinden om informatie te verzamelen en te leren van andere organisaties die zich om dezelfde problematiek bekommeren.

Het algemene geluid was dan ook dat de stemmen van het forum gehoord moeten worden. In de slotverklaring, die werd gepresenteerd op 13 september door ‘La Asamblea de los Movimientos’, eisen deze stemmen een verbetering van de leefsituatie van migranten, vluchtelingen en ontheemden, speciaal voor degenen in Palestina, de Sahara, Colombia, Sudan en Irak. Zij beschuldigen de politieke handlangers in de Verenigde staten, Europa en in het bijzonder in Spanje. Zij benadrukken het belang van gelijke behandeling van migranten en spreken zich uit tegen de negatieve beeldvorming in de media, die niet alleen rascisme jegens migranten tot gevolg heeft, maar ook het politiek, economisch en sociaal beleid van de gastlanden beïnvloed.

Het viel wat tegen dat, ondanks de eenstemmigheid, de demonstratie, die een dag na de afsluiting van het forum in Madrid gehouden werd, nogal slecht is bezocht. Slechts enkele honderden demonstranten verzamelden zich op het Plaza de Legazpi in het centrum van Madrid.

Het belangrijkste onderwerp tijdens het foro was de discussie over de in juni door de Europese parlement aangenomen ‘terugkeerrichtlijn’. ‘De richtlijn machtigt de Europese landen illegale immigranten tot achttien maanden vast te zetten in speciale centra en alleenstaande minderjarigen op te pakken en hen naar landen – andere dan hun land van herkomst– uit te zetten. Diezelfde terugkeerrichtlijn verbiedt een uitgezette migrant gedurende vijf jaar terug te keren naar Europa’. Uit : http://www.noticias.nl/search/article.php?id=2010. De slotverklaring spreekt zich expliciet uit tegen het nieuwe beleid van het ‘fort’ waarin de Europese Unie zich heeft getransformeerd: De constructie van geografische, politieke, legale en culturele muren zoals ‘la directiva europea de “la vergüenza”, oftewel de schaamtelijke richtlijn van terugkeer, maar ook tegen andere vergelijkbare wetten en voorstellen. Deze strategieën hebben een criminaliserend effect op de mensenrechten’, aldus de verklaring.

In de verklaring worden ook een aantal maatregelen ter verbetering van de situatie van mensenrechten voorgesteld. Dit jaar bestaat de universele declaratie van mensenrechten 60 jaar. Al asamblea roept op dat deze declaratie weer als uitgangspunt moet worden genomen om de huidige beleidsvoering ten aanzien van migratie aan te vechten.

Het is dus nodig dat er beeldvorming ten aanzien van migratie ernstig moet worden bijgesteld: ‘We leggen de nadruk op humaniteit. Het werk van sociale bewegingen mag niet worden beïnvloed door kapitaalstromen en economische voorkeuren. Ook moet de diversiteit van de identiteiten van migranten worden erkend. Migratie is geen misdaad, maar wordt vooroorzaakt door criminaliteit. We moeten onze stemmen laten horen om onze rechten te verdedigen en samen te strijden voor een wereld zonder muren’.

Project together with Noticias, text Kim Haaster (Noticias).
Vrije Keyser: camera, editing, interviews